Zawał serca u ciężarnej – diagnostyka, postępowanie, pułapki

Ryzyko zawału mięśnia sercowego (MI) u ciężarnej jest niskie. Szacuje się, że występuje on w przypadku 1 na 100 000 ciąż (1), ale bezwzględnie każdorazowo przy zgłaszanych przez pacjentkę dusznościach, bólu w klatce piersiowej czy uczuciu kołatania serca musimy o nim pamiętać, ponieważ wiąże się on ze zwiększoną śmiertelnością i komplikacjami neonatologicznymi. Zmiany fizjologiczne w ciąży zwiększają ryzyko zawału mięśnia sercowego, a same objawy mogą być niecharakterystyczne, co może powodować opóźnienie hospitalizacji.

Słowa kluczowe

zawał serca, kobieta w ciąży, diagnostyka

Biorąc pod uwagę czynniki ryzyka zawału serca – wiek, palenie tytoniu, cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, otyłość, nadkrzepliwość, miażdżycę i fakt, że średnia wieku ciężarnych rośnie, należy spodziewać się, że częstość występowania tego zjawiska będzie się zwiększać (1, 2). Wiąże się to z późnym macierzyństwem i większym odsetkiem ciężarnych obarczonych czynnikami ryzyka. Zawał mięśnia sercowego w ciąży może wystąpić w każdym wieku, częściej po 40. roku życia, na wszystkich etapach ciąży, przeważnie u wieloródek (1). Śmiertelność szacowana jest na 5-10%, natomiast jeżeli do zawału doszło w okresie okołoporodowym, liczba ta wzrasta do 18% (3).

Najczęstszymi przyczynami zawału są: rozwarstwienie tętnicy wieńcowej (ok. 43% przypadków), miażdżyca tętnic wieńcowych (ok. 27%), skrzeplina w naczyniu wieńcowym bez zmian miażdżycowych (17%), a w ok. 11% przypadków nie znaleziono zmian w naczyniach wieńcowych (3, 4). Przyczyną rozwarstwienia tętnicy może być wysokie stężenie progesteronu i związane z tym zmiany strukturalne kolagenu.