Adenozyna jako element postępowania w częstoskurczach z wąskim zespołem QRS

Postępowanie ratunkowe u pacjenta z miarowym częstoskurczem z wąskimi zespołami QRS, bez objawów niestabilności hemodynamicznej, obejmuje manewry zwiększające napięcie nerwu błędnego oraz farmakoterapię. W pracy zostanie przedstawiona adenozyna jako jeden z elementów właściwego postępowania.

Słowa kluczowe: adenozyna, tachykardia nadkomorowa, choroby układu krążenia

Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią około 15% powodów wezwania zespołów ratownictwa medycznego. Najwięcej tego typu interwencji odnotowuje się u osób w wieku 70-79 lat (1). Zaburzenia rytmu serca są spowodowane nieprawidłowym wytwarzaniem lub przewodzeniem bodźców elektrycznych w sercu. Przyczyny zaburzeń rytmu serca obejmują takie czynniki, jak (2):

• sercowe (choroba niedokrwienna, zawał mięśnia sercowego, zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatie przerostowe i rozstrzeniowe, choroby układowe obejmujące mięsień sercowy),
• hemodynamiczne (wady serca, nadciśnienie tętnicze, nadciśnienie płucne),
• ogólnoustrojowe (stres psychiczny, zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej, nadczynność tarczycy, nadużywanie kawy, alkoholu, tytoniu, leki: glikozydy naparstnicy, antyarytmiczne, moczopędne, sympatykomimetyczne, ostre choroby zakaźne).

W ocenie pacjenta z zaburzeniami rytmu serca kluczowym elementem jest wykonanie elektrokardiogramu oraz zidentyfikowanie objawów świadczących o niewydolności hemodynamicznej. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) zwracają uwagę na grupę objawów niepokojących, do których należą: wstrząs, omdlenie, niedokrwienie lub niewydolność serca. Obecność lub brak tych objawów determinuje dalsze postępowanie, ponieważ u pacjenta niestabilnego istnieje ryzyko nagłego pogorszenia się stanu zdrowia, włącznie z nagłym zatrzymaniem krążenia.