Analiza zasadności rutynowego zakładania kołnierza ortopedycznego pacjentom po urazach

Uszkodzenie rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym niesie ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań. Najczęściej są to: zaburzenia funkcji motorycznych i sensorycznych, wstrząsu neurogennego, zaburzeń oddychania, a nawet zatrzymania oddechu. W praktyce zespołów ratownictwa medycznego szczególną uwagę przywiązuje się do unieruchomienia kręgosłupa szyjnego u poszkodowanych po urazach. Założenie kołnierza ortopedycznego jest elementem unieruchomienia stanowiącym jedną z najczęściej wykonywanych procedur zapobiegających wtórnym urazom rdzenia kręgowego. Procedura ta ma jednak pewne ograniczenia, pojawiają się również dowody naukowe wskazujące na niekorzystne skutki wynikające z jego stosowania. Celem artykułu jest analiza zasadności rutynowego zakładania kołnierza ortopedycznego pacjentom po urazach oraz zwrócenie uwagi na konieczność selektywnego i racjonalnego zakładania kołnierza ortopedycznego.

Słowa kluczowe: analiza zasadności, kołnierz ortopedyczny, kręgosłup szyjny, rdzeń kręgowy, unieruchomienie, powikłania,

Działania ratunkowe podejmowane przez zespoły ratownictwa medycznego wobec pacjentów urazowych wymagają właściwego zabezpieczenia istniejących bądź potencjalnych obrażeń ciała. W praktyce ZRM szczególną uwagę przywiązuje się do stabilizacji odcinka szyjnego kręgosłupa. Jest to jeden z podstawowych elementów zabezpieczenia poszkodowanych przed pogłębieniem obrażeń w tej części kręgosłupa. We współczesnych systemach ratownictwa medycznego na całym świecie rutynowe stosowanie kołnierza ortopedycznego u pacjentów po wszelkiego rodzaju urazach (zwłaszcza tępych, podczas zdarzeń wysokoenergetycznych) stało się standardem. Już na etapie kształcenia zawodowego pretendenci do wykonywania zawodu ratownika medycznego w sposób szczególny są edukowani wobec konieczności unieruchomienia odcinka szyjnego u pacjentów urazowych. Najczęściej (i najchętniej) wykorzystywanym do tego przyrządem jest kołnierz ortopedyczny.