Stosowanie kołnierza ortopedycznego u pacjentów urazowych a współtowarzyszące złamanie obojczyka

Złamanie obojczyka jest dość częstym urazem, do którego może dojść w następstwie mechanizmu urazu izolowanego, jak również podczas zdarzeń wysokoenergetycznych. Wśród pacjentów po urazach uogólnionych, z podejrzeniem obrażeń odcinka szyjnego kręgosłupa, tego typu złamanie powinno stanowić przeciwwskazanie względne do założenia kołnierza ortopedycznego. Niestabilna obręcz kończyny górnej po stronie złamania nie stanowi właściwego podparcia dla kołnierza szyjnego. Dlatego też nacisk jego dolnej krawędzi na ruchome odłamy kostne złamanego obojczyka powoduje nasilenie dolegliwości bólowych w okolicy miejsca urazu oraz niesie ryzyko powstania obrażeń wtórnych w postaci uszkodzenia struktur naczyniowo-nerwowych oraz odmy śródpiersiowej.

Słowa kluczowe
złamanie obojczyka, kołnierz szyjny, unieruchomienie, ratownictwo medyczne

Złamanie obojczyka jest dość częstym urazem, do którego może dojść w następstwie mechanizmu urazu izolowanego, jak również podczas zdarzeń uogólnionych. Dysponowanie Zespołów Ratownictwa Medycznego do poszkodowanych z obrażeniami obręczy barkowej nie jest rzadkością, zwłaszcza kiedy są one następstwem urazu wysokoenergetycznego i występują jako część urazu wielomiejscowego. W takich sytuacjach medyczne czynności ratunkowe skoncentrowane są na zabezpieczeniu poszkodowanego w zakresie podstawowych funkcji życiowych, oraz na odpowiednim jego unieruchomieniu. Działania te są ukierunkowane przede wszystkim na zapobieganie obrażeniom wtórnym. Powszechnie przyjętym elementem pełnej stabilizacji odcinka szyjnego kręgosłupa u pacjentów po tępych urazach uogólnionych jest założenie sztywnego kołnierza ortopedycznego. Jednakże, jego bezwzględne stosowanie stwarza ryzyko wystąpienia pewnych powikłań. Mając na uwadze zasadność selektywnego stosowania kołnierza szyjnego u pacjentów po urazach (1), celem niniejszej publikacji jest podjęcie problematyki złamania obojczyka jako jednego ze względnych przeciwwskazań do zakładania kołnierza ortopedycznego.