Astma oskrzelowa w praktyce Zespołów Ratownictwa Medycznego

Postępowanie w zaostrzeniu astmy w Podstawowym Zespole Ratownictwa Medycznego

Astma oskrzelowa należy do chorób obturacyjnych, jest jednak jedną z łatwiejszych do rozpoznania. Diagnostyka różnicowa obejmuje między innymi: przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), zatorowość płucną, rozstrzenie oskrzeli. Podstawą działań ratowniczych jest wywiad oraz badanie pacjenta. To dzięki niemu ratownik medyczny, pielęgniarka/rz jest w stanie trafnie określić stan pacjenta (10). 

Wszystkie informacje zebrane podczas oceny wstępnej ułatwiają postawienie diagnozy i prowadzenie prawidłowego leczenia.

Schemat postępowania w przypadku podejrzenia wystąpienia napadu astmatycznego jest zazwyczaj niezmienny. Medyczne czynności ratunkowe są wdrażane bardzo szybko u pacjenta, który odczuwa silną duszność, ucisk w klatce piersiowej oraz ostre napady kaszlu. Niedotlenienie organizmu, spowodowane głównie obrzękiem dróg oddechowych, wywołuje objaw niepokoju, prowadzi do stanów lękowych oraz często do nadpobudliwości psychoruchowej.

Wszystkie działania rozpoczynane są od przeprowadzenia oceny ABCDE oraz wywiadu. Już na samym początku należy wykonać pomiar SpO₂ oraz w miarę możliwości ETCO₂. Pacjentowi z ostrym napadem astmy należy niezwłocznie podać tlen. Jego przepływ należy dostosować tak, aby osiągnąć SpO₂ na poziomie 92-98%. Przepływ początkowo powinien być ustawiony na 2-4 litry na minutę. Tlen powinien być podawany nawet wtedy, gdy poziom SpO₂ jest w normie. Pacjenta należy pozostawić w takiej pozycji, w jakiej jest mu najwygodniej. Osoby z silną dusznością zazwyczaj najpewniej czują się w pozycji półsiedzącej. W przypadku, gdy chory jest pobudzony, częstym zjawiskiem jest sprzeciw odnoszący się do założenia maski tlenowej. Dzieje się tak, ponieważ dla osoby niedotlenionej, potrzebującej powietrza, założenie przedmiotów „ograniczających” dostęp do niego jest nielogiczne. Rzadko działają wtedy zapewnienia o podawanej mieszaninie gazowej. Dlatego też w przypadku pacjenta niewspółpracującego możliwe jest jedynie przytrzymanie maski w okolicach ust oraz nosa tak, aby w większej części oddychał tlenem wydobywającym się z maski.