Astma oskrzelowa w praktyce Zespołów Ratownictwa Medycznego

Patogeneza astmy oskrzelowej

Pojęcie astmy pochodzi z języka greckiego. Słowo ásthma oznacza duszność, zadyszkę, dychawicę. Choroba zalicza się do szczególnej grupy obturacyjnych chorób oskrzeli i płuc (3). Według definicji podanej przez GINA, astma oskrzelowa to przewlekła, obturacyjna choroba zapalna dróg oddechowych. Uczestniczy w niej wiele komórek organizmu oraz substancji przez nie uwalnianych. Nadreaktywność oskrzeli spowodowana przewlekłym zapaleniem prowadzi do nawracających epizodów duszności, świszczącego oddechu, ucisku w klatce piersiowej oraz kaszlu. Napady choroby zauważalne są najczęściej w nocy lub nad ranem (4). Przyczyną astmy jest przewlekły stan zapalny dróg oddechowych. Jego konsekwencje widoczne są najbardziej w oskrzelach. W procesie zapalnym biorą udział bardzo liczne grupy komórek, m.in.: limfocyty T, mastocyty, eozynofile, neutrofile, a także komórki dendrytyczne, nabłonka dróg oddechowych oraz mięśni gładkich oskrzeli. Przewlekły stan zapalny prowadzi do znacznego ograniczenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe.

Głównymi przyczynami postępujących problemów z oddychaniem są: nacieki (spowodowane głównie przez: limfocyty T, eozynofile, mastocyty), skurcze mięśni gładkich oskrzeli, powstawanie licznych czopów śluzowych oraz obrzęk błony śluzowej (4).

Czynniki wywołujące napady astmy oskrzelowej

Można podzielić je na: czynniki ryzyka wystąpienia astmy (tab. 1), wywołujące napady oraz wyzwalające zaostrzenie choroby. Czynniki ryzyka to grupy uwarunkowań osobniczych oraz środowiskowych, które mogą zwiększyć szansę na pojawienie się choroby u osoby narażonej na ekspozycję (4).