Choroby zakaźne i zapobieganie ich rozprzestrzenianiu się − podstawowe instrumenty prawne

Choroby zakaźne - definicja prawna

Choroby zakaźne, zgodnie z definicją określoną w polskim prawie, to choroby, które zostały wywołane przez biologiczny czynnik chorobotwórczy. Natomiast biologiczny czynnik chorobotwórczy to posiadające zdolność wywoływania objawów chorobowych drobnoustroje komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty, zewnętrzne i wewnętrzne pasożyty człowieka lub wytwarzane przez nie produkty, cząstki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie hodowle komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty. Zakażenie oznacza w świetle prawa wniknięcie do organizmu i rozwój w nim biologicznego czynnika chorobotwórczego. Szczególnym rodzajem zakażenia jest zakażenie szpitalne. Zakażenie szpitalne to zakażenie, które wystąpiło w związku z udzieleniem świadczeń zdrowotnych, w przypadku gdy choroba:

a) nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania albo
b) wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania.

Problematykę zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych u ludzi reguluje od lat przede wszystkim Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r., poz. 1239), zwana w skrócie u.z.z.z.ch.z. Przepisy powyższej ustawy stosuje się do zakażeń i chorób zakaźnych, których wykaz jest określony w załączniku do przedmiotowej ustawy, oraz biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te zakażenia i choroby. Wykaz powyższy obejmuje obecnie ok. 59 pozycji, m.in. grypę (poz. 18). W powyższym wykazie nie było wymienionego zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2. Jednakże, w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej innych niż wymienione w powyższym wykazie, Minister Zdrowia może ogłosić, w drodze rozporządzenia, zakażenie lub chorobę zakaźną oraz, o ile jest znany, wywołujący je biologiczny czynnik chorobotwórczy, a jeżeli to konieczne, szczególny sposób postępowania świadczeniodawców i osób narażonych na zakażenie lub zachorowanie przez czas określony w rozporządzeniu. Do zakażenia lub choroby zakaźnej oraz wywołującego je biologicznego czynnika chorobotwórczego określonych w sposób wyżej wskazany przez Ministra Zdrowia stosuje się także przepisy ustawy z.z.z.ch.z. Na podstawie