Jak dobrze przekazać złe wieści pacjentowi i jego bliskim – zastosowanie dostępnych procedur i algorytmów

Algorytmy

Istnieje kilka opracowanych i zalecanych zasad (zwanych także algorytmami czy protokołami), które można wykorzystać w rozmowie dotyczącej przekazywania złych/niepomyślnych informacji.

Jednym z najpopularniejszych algorytmów postępowania na świecie jest SPIKES (4), którego nazwa jest akronimem od angielskich słów: setting, perception, information, knowledge, empathy, summarize. Prawidłowe zastosowanie wytycznych z algorytmu polega na przejściu przez poszczególne etapy rozmowy:

1. Przygotuj się do spotkania z pacjentem lub rodziną poprzez sprawdzenie historii choroby, wyłączenie telefonu komórkowego oraz zapewnienie właściwego, stosownego miejsca do rozmowy (setting).
2. Na tym etapie zapytaj pacjenta lub członków rodziny o ich wiedzę na temat choroby i stanu chorego. Upewnij się nie tyle co do poziomu informacji, jakie otrzymali, ale przede wszystkim, na ile te informacje są dla nich zrozumiałe (perception). Przykładowe pytania, które możesz zadać na tym etapie:
   • „Czy państwo wiecie już coś na temat stanu zdrowia córki?”
   • „Czy ktoś przekazał już państwu jakieś informacje?”
   • „Czy wiecie państwo, dlaczego poprosiliśmy o tę rozmowę?
3. Zapytaj pacjenta lub rodzinę o to, co chciałby/chcieliby wiedzieć. W przypadku zgonu możesz także przekazać informacje dotyczące okoliczności poprzedzające śmierć. Jest to kluczowa faza poprzedzająca kolejny, najtrudniejszą etap algorytmu SPIKES (information).
   Przykładowe pytania, które możesz zadać na tym etapie:
   • „Jak bardzo szczegółowe informacje chciałby/aby pani/pan /chcieliby państwo usłyszeć?”
   • „Czy chciałby/aby pan/pani poznać dokładne wyniki badań?”