Migotanie przedsionków – część I. Kontrola akcji serca w postępowaniu przedszpitalnym (ZRM)

Artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na postępowanie przedszpitalne ZRM u pacjentów z napadowym lub utrwalonym migotaniem przedsionków (AF), zgodnie z aktualnymi wytycznymi ERC 2021 oraz ESC dla AF z 2020 r. Opisy przypadków zostały przedstawione na podstawie scenariuszy klinicznych.

Słowa kluczowe

migotanie przedsionków, kontrola akcji serca, postępowanie przedszpitalne, ZRM

Migotanie przedsionków (AF) stanowi najczęstszą utrwaloną arytmię serca u dorosłych na świecie. Obecnie szacuje się, że częstość występowania AF u dorosłych wynosi od 2 do 4%, przy czym spodziewany jest dwu-, trzykrotny wzrost częstości występowania AF z powodu wydłużającej się długości życia w populacji ogólnej. Starzenie się jest głównym czynnikiem AF (1).

Wstępne postępowanie ZRM, poza znajomością algorytmów ERC/ESC leczenia zaburzeń rytmów, będzie często wymagało poszerzenia wywiadu i badania oraz chwili zastanowienia się nad tym, jakie medyczne czynności ratunkowe podjąć, aby nie popełnić błędów.

Definicje, postacie, prezentacje kliniczne

Migotanie przedsionków cechuje szybka (350-700/min), nieskoordynowana aktywacja przedsionków prowadząca do utraty efektywności hemodynamicznej ich skurczu, czemu towarzyszy niemiarowy rytm komór.

Częstotliwość rytmu komór zależy od elektrofizjologicznych właściwości węzła AV, czynności układu wegetatywnego oraz działania leków i może być prawidłowa (w spoczynku 70-90/min), przyśpieszona (tachyarytmia) lub zwolniona (bradyarytmia) (2).

Napadowe AF w ~50% przypadków występuje u osób bez choroby organicznej serca – najczęściej jest arytmią typu ogniskowego inicjowaną przez pobudzenia powstające w żyłach płucnych, rzadziej w żyle głównej górnej, żyle Marshalla lub zatoce wieńcowej. W przetrwałym i utrwalonym AF chorobę organiczną stwierdza się u > 90% chorych (2).