Odma prężna – postępowanie przedszpitalne

Odma prężna to stan bezpośredniego zagrożenia życia, w którym ważną rolę odgrywają szybkie rozpoznanie i wykonanie nakłucia klatki piersiowej. W przedstawionej pracy opisano przypadek rowerzysty, który po upadku ze zbocza doznał urazu klatki piersiowej, w wyniku którego rozwinęła się odma prężna.

Słowa kluczowe
odma prężna, odbarczenie, niewydolność oddechowa

Odma prężna występuje wtedy, gdy powietrze przedostaje się pod ciśnieniem do jamy opłucnej, ale nie ma możliwości ujścia podczas wydechu. Dochodzi do wzrostu ciśnienia w jamie opłucnej, które przekracza ciśnienie atmosferyczne i powoduje: ograniczenie ruchów oddechowych, zapadnięcie się płuca, ucisk na zdrowe płuco oraz zmniejszenie objętości wyrzutowej serca i powrotu żylnego. W efekcie dochodzi do nagłej hipotensji i hipoksemii. Czasami mogą też wystąpić przesunięcie tchawicy na stronę zdrową i jej zagięcie (zwłaszcza u małych dzieci). Gromadzenie się powietrza może stopniowo lub nagle doprowadzić do niewydolności krążeniowo-oddechowej, dlatego stan ten należy szybko rozpoznać i leczyć. Ryzyko wystąpienia odmy opłucnej, a zwłaszcza jej szczególnej postaci – odmy prężnej, może spowodować nie tylko uraz, ale również: odsysanie treści z tchawicy, intubacja dotchawicza i respiratoroterapia (z zastosowaniem dodatnich ciśnień końcowo wydechowych) (1).

Odbarczenie odmy prężnej

Rozpoznanie odmy prężnej nie powinno być dla ratownika medycznego trudnością. Zarówno u pacjenta przytomnego, jak i wentylowanego występują charakterystyczne objawy pewne i wczesne, schyłkowe i niestałe (6). Pacjenci z POChP i astmą są bardziej narażeni na powstanie odmy prężnej w wyniku wentylacji dodatnim ciśnieniem.