Podstawy badania ultrasonograficznego płuc

Obraz prawidłowy

Po przyłożeniu głowicy do ściany klatki piersiowej na naszym obrazie pokaże się realna struktura tkanek. Dla prawidłowej orientacji zaleca się odnalezienie dwóch sąsiadujących żeber, za którymi pojawią się cienie akustyczne oraz linia opłucnej przebiegająca pomiędzy nimi. W obrazie prawidłowym linia opłucnej powinna być ruchoma, a zjawisko to nazywane jest slidingiem i świadczy ono o tym, że dwie opłucne – opłucna płucna i opłucna ścienna – przylegają do siebie i poruszają się. Poniżej linii opłucnej w miejscu, gdzie znajduje się wypełnione powietrzem płuco, będą pojawiać się wspominanie już artefakty. Przestrzeń tę nazywamy przestrzenią Merlin i to w tym miejscu będziemy dokonywać oceny (8).

W przestrzeni Merlin powinny pojawiać się linie A, czyli poziome artefakty będące powieleniem linii opłucnej, które uwidaczniają się w wyniku odbicia fal ultradźwiękowych. Linie te zobaczymy poniżej linii opłucnej, a co ważne, będą one w równych odległościach. Świadczą one o prawidłowej powietrzności płuca, a ich liczba nie ma znaczenia klinicznego i u poszczególnych pacjentów może być różna.

Odma opłucnowa

Jak wspomniano powyżej, podczas obrazowania USG płuc uwidoczniona na obrazie linia opłucnej powinna być ruchoma. Zjawisko slidingu zaniknie w chwili odseparowania od siebie obu opłucnych, co ma miejsce w przypadku wystąpienia odmy opłucnowej. Warto zaznaczyć, że sam obraz widoczny na ekranie aparatu USG się nie zmieni, zjawisko rewerberacji (odbicia) pozostanie, dlatego linie A będą nadal widoczne (8).

Ze względu na to, że objaw ruchomości opłucnej niekiedy może być słabiej widoczny, w celu minimalizacji błędu zaleca się najpierw przybliżenie obrazu opłucnej, a także skorzystanie z głowicy liniowej, posiadającej znacznie lepszą rozdzielczość poprzez wyższą częstotliwość fal (9). Mamy również możliwość skorzystania z jednowymiarowego trybu obrazowania, czyli M-mode, który pozwala na pokazanie zmian zachodzących tylko w jednym, konkretnym miejscu w obrazowanej strukturze (10). Po uruchomieniu trybu M-Mode, ekran aparatu przeważnie dzieli się na 2 części, na którym widoczne są oba tryby: dwuwymiarowy B-Mode oraz jednowymiarowy M-Mode. Ustawiamy głowicę tak, aby linia pośrodkowa, która pojawia się na ekranie, przechodziła przez linie opłucnej (fot. 5).