Postępowanie ratownicze w zatruciach siarkowodorem

Zatrucie siarkowodorem to rzadkie, ale wysoce niebezpieczne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Stanowi też realne zagrożenie bezpieczeństwa dla osób udzielających pierwszej pomocy, w tym ratowników medycznych. Celem pracy jest przedstawienie postępowania ratowniczego w zatruciach siarkowodorem.

Słowa kluczowe
postępowanie ratunkowe, siarkowodór, zatrucia

Siarkowodór H₂S jest drugą z najczęstszych przyczyn zatruć gazami, zaraz po tlenku węgla (1). Występuje w postaci bezbarwnego, skrajnie łatwopalnego gazu o wysokiej toksyczności. Z uwagi na ciężar większy od powietrza, często gromadzi się na dnie źle wentylowanych pomieszczeń (2). Zatrucia H₂S nie zdarzają się często, jednak w przypadku ich wystąpienia objawy są poważne i niejednokrotnie kończą się śmiercią.

Najczęściej do zatruć dochodzi u pracowników fabryk przemysłowych związanych z wydobywaniem ropy naftowej, gazu ziemnego, przy produkcji barwników, pestycydów, koksu czy kwasu solnego (2, 3). Siarkowodór występuje również jako produkt rozkładu materii organicznej przez bakterie beztlenowe, dlatego jest niebezpieczny dla rolników i pracowników w zakładach chowu zwierzęcego (2, 3). Na ryzyko zatrucia narażone są także osoby nieświadome trujących właściwości H₂S. Do nieszczęśliwych i często śmiertelnych wypadków dochodzi podczas prac związanych z opróżnianiem szamba, wierceniem i kopaniem studni czy wchodzeniem do studzienek kanalizacyjnych (1). Z zatruciami spowodowanymi H₂S związane są również katastrofy chemiczne na większą skalę (4).

Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA) w 1991 roku umieściła siarkowodór na liście skrajnie niebezpiecznych substancji (1). Od 2001 roku wprowadzono obowiązek, by informacje o emisjach H