Postępowanie w nagłych stanach zagrożenia zdrowia i życia u pacjentki ciężarnej. Część II – ciąża pozamaciczna

Postępowanie ratunkowe – badanie i wywiad

Podstawowym elementem medycznych czynności ratunkowych podejmowanych przez ratowników na miejscu zdarzenia jest zebranie wywiadu medycznego: czy pacjentka jest w ciąży lub istnieje jakiekolwiek prawdopodobieństwo, że może w niej być. Jeżeli tak, to w którym tygodniu ciąży jest, jakie niepokojące objawy zaobserwowała i od kiedy występują. Są to kluczowe informacje podczas zbierania wywiadu metodą SAMPLE wraz z poszerzeniem o przeszłość ginekologiczną pacjentki i inne czynniki ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej. Wczesne rozpoznanie ciąży pozamacicznej bywa trudne z powodu braku wysoce charakterystycznych objawów. W warunkach przedszpitalnych można ją jedynie podejrzewać na podstawie takich objawów jak opóźnienie krwawienia miesięcznego, nieregularne plamienia lub krwawienia z dróg rodnych, a także ostry ból podbrzusza. Każdy z wymienionych objawów nie jest jednak patognomoniczny dla ciąży pozamacicznej. Najpoważniejszym powikłaniem jest wstrząs hipowolemiczny, który najczęściej ma miejsce ok. 4.-8. tygodnia ciąży. Przyczyną jego wystąpienia jest krwotok, spowodowany pęknięciem jajowodu, jajnika lub macicy, w zależności od rodzaju ciąży ektopowej, dlatego istotne są szybkie zbadanie pacjentki i ocena stanu ogólnego pod kątem objawów wstrząsu, które mogą być zmienne dla różnych stopni utraconej ilości krwi. Symptomy te to przede wszystkim: bladość powłok skórnych, potliwość, wydłużony nawrót kapilarny, brak lub słabo wyczuwalne tętno na tętnicach obwodowych, przyspieszony i spłycony oddech, niepokój, zawroty głowy, uczucie pragnienia, a w sytuacji pogłębienia wstrząsu − zaburzenia świadomości, omdlenia, a nawet pełna i długotrwała utrata przytomności. Natomiast w badaniu podstawowych parametrów życiowych odnotowywana jest tachykardia, spadek ciśnienia tętniczego krwi,