Postępowanie ZRM-u w przypadku podejrzenia ostrego zapalenia trzustki (OZT)

Epidemiologia OZT-u

Wartość współczynnika zachorowalności na OZT w skali globalnej wynosi 33,7 na 100 000 osób – 30,3/100 000 u mężczyzn oraz 29,2/100 000 u kobiet. Badania epidemiologiczne wskazują na występowanie dużych geograficznych i międzynarodowych różnic w częstości występowania OZT i w zależności od regionu współczynnik zachorowalności wynosi od 4,6 do 100/100 000 osób (3).

Wyniki opublikowanych dotychczas badań epidemiologicznych wskazują, że Polska należy do krajów o najwyższym na świecie współczynniku zachorowalności na OZT, przekraczającym 90/100 000. Dane z lat 2009-2016 potwierdzają te obserwacje (3).

Etiologia

W ok. 80% przypadków choroba ta jest następstwem kamicy żółciowej bądź spożycia nadmiernej ilości alkoholu (4).

Zapamiętanie etiologii OZT ułatwia angielski skrót mnemotechniczny „I get smashed” ‒ „upijam się”:

• idiopathic – idiopatyczne OZT;
• gallstones – kamica żółciowa;
• ethanol – etanol;
• trauma – uraz;
• steroids – steroidy;
• mumps – świnka oraz inne choroby wirusowe (np. WZW);
• autoimmune, Ascaris – choroby autoimmunologiczne, zakażenie glistą ludzką;
• scorpion – jad skorpiona;
• hyperlipidemia (hypertriglyceridemia), hypercalcemia, hypothermia – hiperlipidemia (hipertrójglicerydemia), hiperkalcemia, hipotermia;
• eRCP – endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW);
• drugs – leki (sulfonamidy, azatiopryna, NLPZ, leki moczopędne, w tym: furosemid i tiazydy, didanozyna, lopinawir/rytonawir, asparaginaza) (5).