Postępowanie ZRM-u w przypadku nieletnich ofiar seksualnych

Aspekty prawne dotyczące wykorzystywania seksualnego nieletnich

Prawo polskie – Kodeks karny z 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 88, poz. 553)

Wolność seksualna dziecka w polskim prawie karnym jest szczególnie chroniona. Konieczność ochrony wynika ze słabszej pozycji dziecka w kontakcie z dorosłymi. Przyjmuje się, że osoba poniżej 15. roku życia ze względu na etap rozwoju nie posiada możliwości podjęcia w pełni świadomej decyzji o uczestniczeniu w jakiejkolwiek aktywności seksualnej.

Art. 197-199 Kodeksu karnego dotyczą naruszenia wolności seksualnej ogólnie. Od 8.06.2010 r. w art. 197 Kodeksu karnego wyszczególniono m.in. zgwałcenie małoletniego poniżej 15. roku życia. Jest to czyn zagrożony wyższą karą niż podstawowa forma zgwałcenia. Podobnie wyższe jest zagrożenie karą popełnionego na szkodę małoletniego przestępstwa z art. 199. Należy też zwrócić uwagę, że wykorzystanie seksualne dziecka wypełnia także znamiona przestępstwa polegającego na nadużyciu specyficznej relacji zależności pomiędzy osobami w celu zaspokojenia seksualnego.

Przestępstwa z art. 197, 199 §1 i 198 są co do zasady ścigane na wniosek pokrzywdzonego. Oznacza to, że policja bądź prokuratura prowadzi postępowanie, jeśli uzyska zgodę pokrzywdzonego lub jego przedstawiciela ustawowego w przypadku dzieci.

Przepisem najszerzej dotykającym molestowania seksualnego dzieci jest art. 200 Kodeksu karnego.

WAŻNE: przestępstwo z art. 200 ma miejsce, nawet jeśli małoletni wyraził zgodę na obcowanie. Dla karalności tego czynu nie ma znaczenia także fakt „uwiedzenia” przez małoletniego czy jego stopień subiektywnie postrzeganej dojrzałości fizycznej.