Pacjent zataił informację na temat swojej choroby (HIV) przed ZRM

Pytanie do eksperta: Pacjent zataił informację na temat swojej choroby (HIV) przed Zespołem Ratownictwa Medycznego. Czy wobec tego grożą mu jakieś konsekwencje prawne?

Odpowiada ekspert dr n. med. i n. o zdr. Dominik Chmiel, prof. AMH

Zgodnie z kodeksem karnym (Dz.U.2024.17, wersja od 1 lipca 2024), w art. 161 [Narażenie człowieka na zakażenie],

w § 1, czytamy: „Kto, wiedząc, że jest zakażony wirusem HIV lub dotknięty chorobą weneryczną lub zakaźną, ciężką chorobą nieuleczalną lub realnie zagrażającą życiu, naraża bezpośrednio inną osobę na zakażenie tym wirusem lub taką chorobą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.”
§ 2. [uchylony]
§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 naraża na zarażenie wiele osób, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Warto również wskazać art. 115 kodeksu wykroczeń, który mówi, że: „Kto odmawia udzielenia organowi służby zdrowia wyjaśnień mogących mieć znaczenie dla wykrycia gruźlicy, choroby wenerycznej lub innej choroby zakaźnej lub źródła zakażenia albo dla zapobiegania szerzeniu się takich chorób, podlega karze grzywny albo karze nagany”. Z przepisu tego wynika, że jeżeli lekarz (medyk), który w rozumieniu tego przepisu jest „organem służby zdrowia”, zapyta pacjenta wprost, czy jest on nosicielem wirusa HIV, to pacjent musi odpowiedzieć lekarzowi na to pytanie zgodnie z prawdą.

Podsumowując, z samego faktu wizyty ZRM nie wynika obowiązek pacjenta informowania personelu o nosicielstwie wirusa HIV, jednakże obowiązek taki powstaje, jeżeli:
a) lekarz/uprawniony do świadczeń personel ZRM zapyta pacjenta o nosicielstwo wirusa HIV;
b) charakter udzielanych świadczeń zdrowotnych przesądza o tym, że owy personel będzie miał kontakt z płynami ustrojowymi pacjenta.