Reakcja alergiczna oraz jej specyfika w odniesieniu do pacjentów pediatrycznych

Reakcja anafilaktyczna - najczęstsze alergeny

Alergia pokarmowa występuje u ok. 4% dorosłych i ok. 8% dzieci. Najczęstsze alergeny wywołujące reakcję uczuleniową to m.in.: białka mleka krowiego, białko jaja kurzego, orzechy, cytrusy, ryby, owoce morza, seler, przyprawy, zboża oraz soja. Spożycie pokarmu, który wywołuje objawy reakcji uczuleniowej, wiąże się z występowaniem nudności, wymiotów, biegunki oraz bóli brzucha. U dzieci z alergią pokarmową występują nawracające: zakażenie dróg oddechowych, rozdrażnienie, trudności ze snem. Wraz z wiekiem dziecka następuje zwiększenie liczby uczulających pokarmów. Wycofanie z diety określonego produktu może spowodować znaczne złagodzenie objawów alergii.

U osób z jednoczesną alergią krzyżową na alergeny pokarmów i alergeny wziewne pojawia się zespół alergii jamy ustnej. W Polsce alergia ta dotyczy najczęściej osób z alergią na pyłek brzozy. W kilka minut po zjedzeniu jabłka, marchwi, orzechów laskowych lub brzoskwiń u chorego pojawiają się świąd, grudki i obrzęk w jamie ustnej. Takie objawy mogą występować po spożyciu pomidorów przez osoby z alergią na pyłki traw oraz po spożyciu bananów przez osoby z alergią na lateks. Wstrząs anafilaktyczny jest objawem silnej reakcji uczuleniowej, a szczególnie narażoną grupą są osoby chore na astmę. Intensywny wysiłek fizyczny może wyzwolić wstrząs po zjedzeniu danego pokarmu.

Unikając uczulających pokarmów przez okres 1-2 lat, ok. 30% chorych pozbywa się alergii pokarmowej. Sytuacja dotyczy szczególnie uczuleń na białko mleka krowiego, gdzie u 85% dzieci alergia ta zanika w wieku 3 lat. Natomiast prawie 80% dzieci uczulonych na orzechy arachidowe nie „wyrasta” z alergii i musi unikać pokarmu uczulającego przez całe życie. Dwutlenek siarki (siarczyny, E 220-E 227) rzadko powoduje uogólnioną reakcję alergiczną. Do żywności dodawany jest jako konserwant, który chroni przed wilgocią i pleśnią. Występuje także w: napojach gazowanych, piwie, winie i produktach mięsnych. Aby warzywa i owoce nie ciemniały, konserwuje się je dwutlenkiem siarki. Objawami reakcji uczuleniowej najczęściej jest skurcz oskrzeli lub wstrząs anafilaktyczny.