Upośledzenie drożności górnych dróg oddechowych w kontekście badania fizykalnego jamy ustnej pacjenta

Stanem zagrożenia życia wynikającym z niedrożności dróg oddechowych spowodowanej obrzękiem, który najczęściej jest spotykany w pracy ratownika medycznego, jest obrzęk naczynioruchowy (obrzęk Quinckego), obejmujący tkankę podskórną. Najczęściej zlokalizowany jest w okolicy jamy ustnej oraz twarzy, dłoni, kończyn górnych oraz dolnych. Przyczyną wystąpienia obrzęku Quinckego, która dotyczy większości przypadków, jest ekspozycja na czynnik alergiczny. Początkowe objawy zwiastujące obrzęk naczynioruchowy to chrypka, duszność, uczucie drapania w gardle oraz problemy z połykaniem. Pojawić się mogą również bóle głowy, uczucie gorąca, nudności i wymioty. Skóra pacjenta staje się blada, tkliwa, widoczny jest rumień (5).

Najczęstszą przyczyną upośledzenia drożności dróg oddechowych jest obecność ciała obcego w ich świetle. Do materiałów zachłystowych można zaliczyć wszelkie płynne substancje i twarde ciała obce pochodzenia organicznego, jak i nieorganicznego. Miejscami w jamie ustnej, w których dochodzi do najczęstszego zlokalizowania ciał obcych, są: nasada języka, migdałki podniebienne, dołki nagłośniowe oraz zachyłki gruszkowate. W przypadku, gdy materiałem zachłystowym są substancje płynne, pacjent wydaje dźwięki zbliżone do charczenia, w przypadku ciała stałego – do chrapania. Chory zgłasza dyskomfort w gardle, silny ból, który może promieniować do ucha, powodować dysfagię czy odynofagię. W cięższych przypadkach obserwujemy tachykardię, duszność, pojawiający się ślinotok, obrzęk i mało efektywny kaszel. W przypadku uwięźnięcia ciała obcego, które doprowadza do całkowitej niedrożności dróg oddechowych, pacjent traci przytomność (4).

Urazowe upośledzenie drożności górnych dróg oddechowych