Wkłucia doszpikowe kontra EBM w perspektywie zespołów ratownictwa medycznego

W zakresie kompetencji ratowników medycznych znajduje się możliwość uzyskiwania wkłucia doszpikowego. Umiejętność ta często okazuje się bardzo istotna w przypadku problemów z uzyskaniem dożylnego dojścia obwodowego. W niniejszej pracy autorzy omawiają istotne cechy wkłuć doszpikowych w kontrze do dojścia dożylnego w sytuacji nagłego zatrzymania krążenia. W publikacji przedstawiono również dowody naukowe mogące zmienić nieco postrzeganie wkłuć doszpikowych jako „odległej” alternatywy stosowanej w sytuacji nagłego zatrzymaniu krążenia.

Słowa kluczowe

wkłucie doszpikowe, alternatywa, wkłucie dożylne, zespoły ratownictwa medycznego

Wstęp

Możliwość uzyskiwania wkłucia doszpikowego znajduje się w zasięgu kompetencji ratowników medycznych. Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Zdrowia z dnia 4 kwietnia 2022 r. na jednej z pozycji wymienia się właśnie tę kompetencję w brzmieniu: „Wykonanie dojścia doszpikowego przy użyciu gotowego zestawu” (1). W artykule omówione zostaną istotne cechy wkłuć doszpikowych w kontrze do dojścia dożylnego w sytuacji nagłego zatrzymania krążenia (NZK). Autorzy postarają się również rozwiać pewne wątpliwości w ich stosowaniu.

Trochę historii

Choć pierwsze wzmianki odnośnie do wkłuć doszpikowych w literaturze medycznej pojawiły się już w okresie I wojny światowej (w 1916 r., w „American Journal of Physiology”), to jednak dopiero praca opublikowana przez Drinkera i wsp. parę lat później będzie miała istotne znaczenie dla dalszego zainteresowania wkłuciami doszpikowymi (2). W 1942 roku doktor Emanuel Papper wykazał z kolei, że czas dotarcia leków i płynów do krążenia centralnego poprzez wkłucie doszpikowe i cewnik umieszczony w żyle centralnej są bardzo zbliżone.