Zatorowość płucna w czasach COVID-19

Zatorowość płucna stanowi wyzwanie dla personelu ratownictwa medycznego. W ostrym przebiegu liczą się wczesne postawienie właściwej diagnozy oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia. Brak jednoznacznych objawów oraz brak możliwości diagnostycznych w opiece przedszpitalnej powodują, że właściwe rozpoznanie jest stawiane zbyt późno. Dodatkowy problem stanowi pandemia SARS-CoV-2, która powoduje zwiększone występowanie zatorowości u osób zakażonych, nawet gdy przechodzą chorobę bardzo łagodnie.

Słowa kluczowe
ratownik medyczny, zatorowość płucna, COVID-19, zakrzepica

Ratownicy medyczni w swojej codziennej pracy często spotykają się z pacjentem zgłaszającym duszność oraz bóle w klatce piersiowej. Jedną z przyczyn występowania tych dolegliwości jest zatorowość płucna.

Patofizjologia

Najczęstszym powodem wystąpienia tego niebezpiecznego stanu jest zwężenie światła tętnicy płucnej, ewentualnie części rozgałęzień, lub jej całkowite zamknięcie przez materiał zakrzepowo-zatorowy, którym może być skrzeplina z kończyn, tłuszcz, a nawet płyn owodniowy. W wyniku upośledzenia krążenia w części naczyń dochodzi do wzrostu ciśnienia w pozostałych naczyniach, co prowadzi do obkurczenia naczyń płucnych. Skutkuje to zwiększeniem pojemności prawej komory serca. W początkowej fazie dochodzi do uruchomienia mechanizmów obronnych, mających na celu stabilizację ciśnienia tętniczego, lecz jest to proces ograniczony ze względu na ciśnienie, jakie jest w stanie wygenerować prawa komora. Następnie może dojść do spadku rzutu serca na skutek zaburzenia krążenia płucnego oraz uwypuklenia przegrody do lewej komory. Mając do czynienia z pacjentem, należy poznać czynniki ryzyka predysponujące do wystąpienia zatorowości płucnej. Ogólne ujęcie ryzyka wystąpienia zaburzeń zakrzepowo-zatorowych prezentuje triada Virchowa opracowana w 1856 roku przez Rudolfa Virchowa: