Zatorowość płucna w praktyce – cichy zabójca?
Zatorowość płucna - triada Virchowa jako determinant powstania zatoru
Jak już wspomniano, w XIX wieku Rudolf Virchow wprowadził po raz pierwszy do medycyny pojęcie „zator” (łac. embolia). Najprościej można powiedzieć, że zator jest to nagłe zamknięcie światła naczynia krwionośnego przez czop zatorowy (łac. embolus). Czopami zatorowymi mogą zaś być:
- skrzeplina,
- urwana blaszka miażdżycowa,
- cząsteczka tłuszczu,
- fragment tkanki nowotworowej,
- wody płodowe,
- bakterie lub pasożyty,
- bańki gazu (szczególnie azotu, choroba kesonowa).
Aby materiał zatorowy powstał w dowolnym miejscu światła naczynia krwionośnego, zgodnie z triadą Virchowa, muszą być spełnione 3 istotne warunki:
- uszkodzenie śródbłonka naczynia,
- nadmierna krzepliwość krwi,
- zastój lub zaburzenia przepływu krwi w obszarze naczynia.
Końcowym etapem rozwiniętego procesu zatorowego przebiegającego w świetle naczynia krwionośnego jest zawał (łac. infarctus, ang. infarct), czyli martwica obszaru znajdującego się wokół lub za zatkanym naczyniem. Samo pojęcie „zawał” funkcjonuje w polskim słowniku terminologii lekarskiej od roku 1881 za sprawą Rudolfa Virchowa i polskiego patologa Tadeusza Browicza. Pierwotnie określenie to dotyczyło szczególnego rodzaju zawału, tzw. zawału krwotocznego płuc, dla ciekawości określanego również jako „nadzianka krwawa”.
Dostęp ograniczony.
Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
Dołącz do nas! Dlaczego warto się zarejestrować:
- Zyskasz bezpłatny dostęp do wybranych artykułów z zakresu medycyny ratunkowej
- Otworzymy dla Ciebie wybrane video-szkolenia, dzięki którym na bieżąco zaktualizujesz swoją wiedzą
- Otrzymasz dostęp do tematycznych e-booków
- Zagwarantujemy Ci aktualizację kalendarium wydarzeń ratowniczych
- Zyskasz dostęp do wszystkich wywiadów z działu: „Z ratowniczym pozdrowieniem”
