Zawał serca u ciężarnej – diagnostyka, postępowanie, pułapki

Diagnostyka i postępowanie terapeutyczne

Kryteria diagnostyczne rozpoznania zawału mięśnia sercowego są takie jak w populacji kobiet niebędących w ciąży. Kryteria obejmują ból w klatce piersiowej, zmiany w EKG i wzrost stężenia markerów martwicy mięśnia sercowego. 

W przypadku OZW u pacjentki ciężarnej należy pamiętać o odmiennej interpretacji badań z powodu zmian fizjologicznych, zachodzących u kobiety ciężarnej. W okresie okołoporodowym dochodzi do wzrostu aktywności izoenzymu kinazy kreatynowej (CK-MB) ze względu na obecność frakcji łożyskowej.

Ponadto w okresie ciąży u zdrowej kobiety mogą pojawić się zmiany w zapisie EKG: 

• umiarkowane odchylenie osi serca w lewą stronę o 15-20 stopni,
• odwrócenie załamka T w odprowadzeniach V1-V2,
• obecność załamka Q oraz odwrócenie załamka T w odprowadzeniu III,
• obniżenie odcinka ST patognomiczne dla niedotlenienia miokardium może być obserwowane przy znieczuleniu do cięcia cesarskiego (1).

Idealne postępowanie w zawale mięśnia sercowego w czasie ciąży obejmuje multidyscyplinarne, zespołowe podejście. Ścisła współpraca między zespołem ratownictwa medycznego, ginekologami-położnikami, kardiologami, anestezjologami i zespołem pielęgniarek oraz położnych jest niezbędna do zapewnienia ciężarnej odpowiedniej opieki. Wstępne zaopatrzenie pacjentki ciężarnej przy podejrzeniu zawału mięśnia sercowego powinno obejmować: podanie tlenu w przypadku duszności lub nieprawidłowej saturacji (początkowo 2-3 l przez wąsy tlenowe), założenie 2 obwodowych wkłuć dożylnych, wykonanie EKG (a później zamonitorowanie pacjentki – wykonanie stałego zapisu EKG, stały pomiar saturacji i tętna, pomiary ciśnienia tętniczego, leczenie hipotensji płynoterapią dożylną), wstępną diagnostykę laboratoryjną (enzymy sercowe, morfologia, jonogram, kreatynina, glukoza, parametry układu krzepnięcia), zacewnikowanie pacjentki (prowadzenie dokładnego bilansu płynów) oraz włączenie farmakoterapii (omówiono poniżej). W leczeniu szpitalnym zaleca się inwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego krwi (IBP) (5).