Kolejna kawa na dyżurze – czyli wpływ metyloksantyn na organizm

Działanie kofeiny

W czym jeszcze zawarta jest kofeina? Znajduje się w kawie, herbacie czarnej (zawiera też garbniki o słabym działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwbólowym), zielonej, białej, kakaowcu (Theobroma cacao), coli (Cola nitida, Cola acuminata), guaranie, mate (yerba mate), pomarańczy olbrzymiej (pomelo, Citrus maxima). Najwięcej kofeiny zawierają herbaty nieprzetworzone, niefermentowane, czyli białe, następnie zielone, a najmniej czarne. Dodatkowo, przy dłuższym parzeniu czarnej herbaty więcej jest w niej garbników.

Kofeina pobudza nasz organizm, nakręca metabolizm, przyśpiesza przemianę materii, akcję serca i oddychanie. Tym samym powoduje wzrost ciśnienia tętniczego i temperatury. Poprawia również przepływ krwi przez mózg, ponieważ rozszerza naczynia krwionośne w mózgu, jednak kurczy w narządach trzewnych. Po spożyciu wchłania się szybko i całkowicie z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie po 30-45 min. Łatwo przenika do wszystkich tkanek, łącznie ze śliną, z mlekiem, płynem owodniowym czy nasieniem.

Kofeina przenika też do płodu, powodując opóźnienie wewnątrzmacicznego wzrostu płodu analogiczne do wpływu alkoholu na płód. U kobiet ciężarnych spożywanie kofeiny zwiększa również ryzyko poronienia i przedwczesnego porodu. Normalnie okres półtrwania kofeiny wynosi około 4-6 godzin, chociaż bywa osobniczo zmienny, a różnice te w populacji ogólnej bywają znaczne (nawet 10-krotne). U kobiet w ciąży czas ten ulega wydłużeniu, a u wcześniaków oraz noworodków kofeina utrzymuje się nawet do 50-100 godzin. Powoduje to nasilenie jej efektów ubocznych. Więc w ciąży i podczas karmienia nie należy pić kawy – to nie jest żaden mit.