Permisywna i zbilansowana płynoterapia w medycynie ratunkowej

Płynoterapia ratunkowa w miarę upływu lat ulegała ewolucji. Główną zasadą ratunkowej terapii zbilansowanej jest permisywna hipotensja. Polega ona na utrzymywaniu perfuzji ważnych życiowo organów. Warto stosować płyny w odpowiedniej objętości i składzie, które choć trochę zbliżone są do osocza, a przez mniejszą zawartość chloru nie będą powodować wystąpienia kwasicy hiperchloremicznej.

Słowa kluczowe
płynoterapia, szpitalny oddział ratunkowy, zespół ratownictwa medycznego

Niegdyś mawiano, że istnieje metoda leczenia, której nikt nikogo nie uczy, toteż każdy wykonuje ją lepiej lub gorzej. Tą metodą jest terapia płynami, która obecnie nosi miano zbilansowanej płynoterapii. W medycynie ratunkowej ma ona ogromne znaczenie, często nosząc miano resuscytacji płynami. W fazie przedszpitalnej dotyczy głównie leczenia chorych urazowych (choć nie tylko). Na SOR stosowana jest jako kontynuacja leczenia przedszpitalnego oraz jako resuscytacja płynowa w urazach i nagłych zatrzymaniach krążenia, a także w każdej hipotensji.

Kiedy powinna być zastosowana płynoterapia

Ratunkowa płynoterapia przedszpitalna nie jest w żaden sposób usystematyzowana w wytycznych – poza ERC 2015 i zatrzymaniem krążenia. Działania ratownicze powinny uwzględniać zasady ABC, więc – o ile istnieje taka potrzeba – powinno się udrożnić drogi oddechowe i zapewnić adekwatną wentylację A-B (airway-breathing), a następnie zabezpieczyć krążenie (C – circulation) poprzez założenie dwóch lub więcej dużych obwodowych dostępów naczyniowych i rozpoczęcie podaży płynów. Działanie to wymaga odpowiedzi na kilka kluczowych pytań, mianowicie: jakich płynów, w jakiej objętości, z jaką prędkością, jak długo oraz jakim parametrem się kierować.