Migotanie przedsionków w praktyce ratownika medycznego

Kardiowersja elektryczna

Kardiowersja elektryczna to zabieg polegający na wyładowaniu energii elektrycznej zsynchronizowanej z załamkiem R na kardiomonitorze. Ma na celu przywrócenie miarowego rytmu serca u pacjenta. Zabieg wykonuje się u pacjentów z tachyarytmią, najczęściej – migotaniem przedsionków oraz trzepotaniem przedsionków i może być przeprowadzony w trybie pilnym lub planowym (3).

Kardiowersję elektryczną wykonuje się w trybie pilnym, jeśli AF jest świeżo wykryte, a chory jest niestabilny hemodynamicznie. Również wtedy, gdy pomimo leczenia farmakologicznego rytm komór nie zwalnia, gdy wykazuje cechy niedokrwienia mięśnia sercowego, występuje ból dławicowy czy niewydolność serca, gdy AF związane jest u pacjenta z zespołem preekscytacji, w którym rytm komór jest szybki (8).

Ratownik medyczny, będący członkiem podstawowego ZRM-u, udzielający świadczeń zdrowotnych w zaburzeniach rytmu serca, ma możliwość wykonania kardiowersji elektrycznej. Oprócz znajomości techniki zabiegu należy podkreślić także inne ważne aspekty postępowania ratowniczego związane z wykonaniem tego zabiegu:

1. Kardiowersja u osób przytomnych wymaga zastosowania analgosedacji. W związku z tym ratownik medyczny musi zachować szczególną ostrożność zarówno podczas podawania leków dostępnych do analgosedacji w zespole podstawowym (fentanyl, midazolam), znać ich działanie, jak i możliwe skutki uboczne (np. obniżenie ciśnienia tętniczego) (9).
2. Nieprawidłowe wykonanie zabiegu, polegające na niezsynchronizowanym z załamkiem R w EKG wyładowaniu elektrycznym, może skutkować migotaniem komór i w efekcie nagłym zatrzymaniem krążenia. Dlatego też ratownik medyczny powinien być przygotowany do przystąpienia do RKO zgodnie z algorytmem ALS. (3).
3. Konieczne jest w czasie zabiegu zachowanie zasad bezpieczeństwa swojego, jak i pacjenta, takich samych jak w przypadku wykonywania defibrylacji elektrycznej (3).
4. W trakcie zabiegu oraz po jego zakończeniu należy prowadzić ocenę stanu pacjenta i monitorować jego parametry.

Leczenie i rokowanie

W leczeniu AF stosuje się coraz to nowe leki antyarytmiczne oraz metody zabiegowe, do których należą kardiowersja elektryczna i ablacja. Rokowanie w AF zależy o wielu czynników. Bierze się pod uwagę obecność lub brak choroby organicznej serca. Występowanie choroby strukturalnej serca wiąże się ze zwiększeniem śmiertelności prawie dwukrotnie. Podobnie jest w przypadku wielochorobowości i częstości hospitalizacji. Równie ważnym czynnikiem mającym wpływ na rokowanie jest właściwe leczenie przeciwkrzepliwe (3).